Mohsen Pahlevanzadeh – برگه 4

همانطور که قبلاً قول داده بودم و نیز یک شماره به عنوان local authentication در FreeBSD ارایه کردم،‌ این مطلب نیز از سری مطالب پایه‌ای در FreeBSD می‌باشد.
سیستم port به عنوان package management در FreeBSD مورد استفاده قرار می‌گیرد و اگر از قبل با آن آشنا نیستید بهتر است موارد زیر را بخوانید:

بر خلاف yum و apt که یک نرم‌افزار را به چند بسته می‌شکنند و اصطلاحاً به چنین package management هایی multipart package systems گفته می‌شود. اما port چنین نیست. هر کدام معایب و مزایایی دارند.
در port بسته از اول کامپایل می‌شود ولی در package management هایی چون apt و yum باینری بسته نصب می‌شود. (هر چند علاوه بر port شما می‌توانید از گزینه‌ای دیگر برای نصب برنامه در FreeBSD نیز استفاده نمایید که سرعت کار بالا رود.)
port دارای یک Directory Structure در /usr/ports/ می‌باشد که برنامه‌ها را طبقه‌بندی کرده است و هر برنامه دارای یک Makefile می‌باشد. اینDirectory Structure باید به روز با سرور باشد.
فرض بر این است که خواننده با دستور make و کامپایل کردن آشناست.
FreeBSD را به عنوان یک سیستم‌عامل لخت می‌شناسند و حتی بعضی از فرمان‌های اولیه که بر روی port ها کار می‌کنند را باید نصب کرد.

ادامه خواندن Package Management در FreeBSD

اصولاً برای برنامه‌نویسی شل نیاز به تمرین می‌باشد. گهگاه بد نیست به کد دیگران رجوع شود و از کد آنان استفاده گردد تا کد نویسی بهینه گردد. بدین منظور برای خوانندگان محترم تکه کدی نوشتم که چندین مورد را نشانه رفته ولی برای کدخوانی نقطه قابل تاملی محسوب می‌گردد.
این کد از کاربر یک فایل pls که فرمت مذکور protocol-base می‌باشد و می‌توان از روی اینترنت نیز موسیقی گوش کرد. و سپس یک دایرکتوری گرفته که فایل‌های مذکور را به آن کپی می‌کند.
نکته: این اسکریپت فرض را بر این گذاشته که پروتکل مرتبط //:file می‌باشد و شما خود می‌توانید پروتکل‌های دیگر را به‌ آن با دستوراتی همچون wget یا curl بیافزاید.
یک pls فایل معمولی همانند زیر می‌باشد:

[playlist]

NumberOfEntries=5

Version=2

File1=file:///archives/music/latin/Tradicional/Dos Voces de America en un Canto a Cuba (Carlos Puebla & Pablo Neruda)/02 - Semifinal.mp3

File2=file:///archives/music/latin/Tradicional/Dos Voces de America en un Canto a Cuba (Carlos Puebla & Pablo Neruda)/04 - Canto A Mi Pueblo.mp3

File3=file:///archives/music/latin/Tradicional/Dos Voces de America en un Canto a Cuba (Carlos Puebla & Pablo Neruda)/06 - Y En Eso Llego Fidel.mp3

File4=file:///archives/music/latin/Tradicional/Dos Voces de America en un Canto a Cuba (Carlos Puebla & Pablo Neruda)/08 - Otra Vez La OEA.mp3

File5=file:///archives/music/latin/Tradicional/Dos Voces de America en un Canto a Cuba (Carlos Puebla & Pablo Neruda)/10 - Adelante, Companeros.mp3

اسکریپت مذکور:

#!/bin/bash 
play_list_file=$1
if [[ $# -eq 2 ]]; then
	target_name=$2	
elif [[ $# -eq 1 ]]; then 
	echo "Please enter target directory:"
	read  target_name
elif [[ $# -eq 0 ]]; then 
	echo "Please enter target directory:"
        read  target_name
	echo "Please enter play list file:"
        read  play_list_file
fi;
SAVEIFS=$IFS
IFS=$(echo -en "\n\b")
while  read -r  line <&3; do
	if [[ "$line" =~ ^File[0-9]* ]] ; then 
		file_name=`echo $line |sed s'/File[0-9]*=//'g |sed s'/file:\/\///'g`
		if [[ -d "$target_name" ]]; then 
			echo $file_name
			cp -v $file_name $target_name/
			echo "GoodBye...!"
		else 
			IFS=$SAVEIFS
			read -p "Your directory doesn't exists,Would you like to create this[y/n]?"  -n1  yesno
			yesno=`echo $yesno |tr '[:upper:]' '[:lower:]'` 
			if [[ "$yesno" = "y" ]] ;then 
				echo "createing $target_name ..."
				mkdir -p $target_name
				IFS=$(echo -en "\n\b")
			else 
				echo "GoodBye...!"
				exit 0;
			fi; 
		
		fi; 	
	fi;
done 3< "$play_list_file" 
IFS=SAVEIFS

#!/bin/bash

play_list_file=$1

if [[ $# -eq 2 ]]; then

target_name=$2

elif [[ $# -eq 1 ]]; then

echo "Please enter target directory:"

read target_name

elif [[ $# -eq 0 ]]; then

echo "Please enter target directory:"

read target_name

echo "Please enter play list file:"

read play_list_file

fi;

SAVEIFS=$IFS

IFS=$(echo -en "\n\b")

while read -r line <&3; do

if [[ "$line" =~ ^File[0-9]* ]] ; then

file_name=`echo $line |sed s'/File[0-9]*=//'g |sed s'/file:\/\///'g`

if [[ -d "$target_name" ]]; then

echo $file_name

cp -v $file_name $target_name/

echo "GoodBye...!"

else

IFS=$SAVEIFS

read -p "Your directory doesn't exists,Would you like to create this[y/n]?" -n1 yesno

yesno=`echo $yesno |tr '[:upper:]' '[:lower:]'`

if [[ "$yesno" = "y" ]] ;then

echo "createing $target_name ..."

mkdir -p $target_name

IFS=$(echo -en "\n\b")

else

echo "GoodBye...!"

exit 0;

fi;

done 3< "$play_list_file"

IFS=SAVEIFS

در گام اول کل برنامه را به دو بخش اساسی باید تقسیم کرد :

if های اول برنامه
حلقه while

متغیر IFS هم که باشد در طول برنامه توضیح داده خواهد شد.
If های اول برنامه مختص گرفتن و چک کردن آرگومان‌های برنامه می‌باشند که یک باگ در آن‌ها گذاشتم که باید به صورت comment برایم بگذارید.
بیایید کمی فایل Play List را بررسی کنیم : به جز ۳ خط اول که meta data محسوب می‌شوند بقیه خطوط شامل فایل‌هایی می‌باشند که شامل آدرس هستند. باز اگر هر خط را کمی تأمل کنیم،‌به سه عنصر تبدیل می‌شود. یکی اندیس عنصر همانند =File34 ، دیگری پروتکل کی در اینجا از //:file استفاده شده است و در آخر از آدرس فایل بر روی دیسک یا فضای مجازی که باید از آن استفاده شود. پس با توجه به این ۳ عنصر مشخص است که ما با عنصر آخر کار داریم. پس با فرمان زیر این ۳ عنصر را از هم مجزا کرده و نام و مسیر فایل را در متغیر file_name میریزیم:

1	file_name=`echo $line \|sed s'/File[0-9]*=//'g \|sed s'/file:\/\///'g`

ناگفته نماند که کلیه خطوط حلقه توضیح داده خواهد شد. در خط بالا متغیر line شامل کل خط (۳ عنصر نام برده شده می‌باشد.) که آن را فیلتر کرده و از آن =File34 (با فرض اینکه خط شامل ۳۴ امین موزیک است) را جدا می‌کنیم. علامت *‌ در Wildcard ها و regex ها متفاوت عمل می‌کند. در regex ها که استفاده کرده‌ایم یعنی تکرار چیزی ،‌ بدین معنی که اگر در اینجا از *‌ استفاده نمی‌شد File55 بی‌معنی می‌شد و تا یک رقم عدد معنی دار بود. ولی با علامت *‌ تا هر رقم عدد معنی دارد.
در پایپ آخر گزینه //:file از کل رشته جدا شده و آن چیزی می‌خواستیم در متغیر file_name قرار می‌گیرد.
یک خط به بالا برگردیم به خطی که با متغیر line را درون if خود دارد. گذاشتن این خط یک مشکلی برای برنامه ایجاد می‌کند و آن هم مشکل performance می‌باشد،‌زیرا باید برای هر خط این شرط چک شود. اما این کد درسی است و این مشکل، مشکلی محسوب نمی‌شود. اگر به خاطر داشته باشید درون if ها برای چک کردن شروط ،‌ برای عبارات ریاضی از عملگر‌هایی استفاده می‌کردیم که مخفف کلمات زیر بودند:

equal
not
greater
than
less

و با آن‌ها عملگر‌های زیر ساخته می شدند:

اما برای عبارات رشته‌ای از عملگر‌های زیر استفاده می‌کردیم:

نکته: ناگفته نماند کلی عملگر برای فایل‌ها وجود دارد که از این مبحث خارج است.
اما برای چک کردن regex ها چه؟ بله،‌ عملگر آن‌ها فرق می‌کند و از دو عملگر زیر باید استفاده نمود:

داخل if مربوطه ذکر شده است هر خطی که با عنصر اولمان شروع شود. (علامت ^ شروع در regex است.) آنگاه این خط یک meta data نیست.
در داخل if های اول برنامه دو متغیر target_name و play_list_file به عنوان نگهدارنده دایرکتوری مقصد که قرار است فایل‌ها در آن کپی شوند و فایل play list که قرار است از آن خوانده شود بارگذاری می‌شوند. در دومین if داخل حلقه چک می‌شود که آیا چنین دایرکتوری وجود دارد یا خیر، اگر وجود دارد شروع به کپی فایل‌ها درون آن می‌کند.
اما اگر وجود نداشت چه؟ در‌واقع بلاک مربوط به else مشخص کننده عدم وجود دایرکتوری مربوطه است. لازم به ذکر است متغیری که قبل از حلقه ست شد را کمی آنالیز کنیم چون کمی با آن سر و کار داریم. Bash متغیری دارد با نام IFS که مخفف Internal Field Separator می‌باشد که مقدار پیش‌فرض آن در bash معادل b\ می‌باشد. در قبل از حلقه برای اینکه بتوان فایل‌ها با فاصله و یا کارکتر‌های ویژه را کپی کرد این متغیر را دستکاری کرده و برابر n\b\ قرار می‌دهیم. این متغیر همانند FS برای awk کار می‌کند با این تفاوت که برای پارامتر‌ها کار می‌کند.
تمرین : بارگذاری IFS قبل از loop را حذف کنید و ببینید هنگام کپی چه پیغامی می‌بینید.
در بقیه برنامه برای اینکه از کاربر تاییده بگیریم تا برای او یک دایرکتوری ایجاد نماییم مجبور بودیم IFS را در حالت اولیه قرار دهیم تا بتوان بدون Enter از صفحه‌کلید چیزی خواند. اگر دقت کنید با p- یک promp چاپ کرده و با n1- به آن می‌گوییم طول ورودی ۱ باشد و محتوا را که یک کاراکتر است در متغیر yesno بریزد.
نکته: متغیر جلوی read بدون $ حاضر می‌شود.
در شرط if برای تست y یا n بودن می‌توانستیم با یک o- بزرگ و کوچک بودن آن‌ها را تست نمود ولی این کار را کردیم تا با tr آشنا شویم، زیرا کل این مطلب درسی است. با tr کل متغیر را چه بزرگ و چه کوچک در نهایت از آن خروجی کوچک گرفته تا در if استفاده نماییم. سپس یک دایرکتوری ساخته و متغیر IFS را آماده کپی می‌سازیم. در بعد از حلقه نیز متغیر IFS را همانند گذشته‌اش برمی‌گردانیم.
اما شرط حلقه و چنین fd کمی عجیب به نظر می‌رسد. منظور عدد ۳ است. کلاً در تمام کتاب‌های سنتی یونیکس سه عدد ۰ ، ۱ و ۲ تدریس می‌شدند. اما خیلی وقت است که دیگر چنین نیست.
به کد زیر دقت نمایید:

while read line
do
     echo $line|awk '{print $5}'
done < /etc/passwd

while read line

echo $line|awk '{print $5}'

done < /etc/passwd

کد بالا کلاً از دور خارج شده است و باید انواع جدید آن استفاده کرد. برای اینکه دیگر از کد بالا استفاده ننماییم به مقاله فرید دهقان در شماره‌های آتی سلام دنیا رجوع شود.

نویسنده: Mohsen Pahlevanzadeh

iproute2 در مقابل net-tools (این قسمت: interface ها) (قسمت دوم)

Package Management در FreeBSD

حل مشکل Briefly unavailable for scheduled maintenance. Check back in a minute در وردپرس

مثال‌هایی از sed

کپی محتویات یک play list با استفاده از یک اسکریپت